Yapay zekanın son yıllardaki hızlı evrimi, bilgi erişiminde devrim yarattı. 2023’te ChatGPT’nin patlamasıyla başlayan süreç, Grok 3 ve Grok 4 gibi modellerle devam etti. Bu modeller, milyarlarca parametreyle eğitilerek metin, görsel ve kod üretiminde insan benzeri performans sergiliyor. xAI’nin Grokipedia projesi ise bu gücü ansiklopedik bir yapıya taşıyor: Kullanıcı sorguları anında işleniyor, güvenilir kaynaklardan derlenen veriler Grok’un dil modeliyle sentezlenerek sunuluyor.
Wikipedia’nın gönüllü katkılara dayalı, ancak zaman zaman güncelliğini yitiren yapısına karşılık Grokipedia, bilgiye anlık erişim ve sürekli güncelleme vaadiyle geliyor. Grok modellerinin doğal dil işleme gücünü arkasına alan platform, kullanıcı sorgularını gerçek zamanlı olarak işliyor ve güvenilir kaynaklardan derlenen bilgileri, yapay zekâ tarafından sentezlenmiş biçimde sunuyor. Bu sayede bilim, teknoloji, kültür ve güncel olaylar gibi hızla değişen alanlarda daha güncel ve bağlamsal bilgi sunmayı hedefliyor.
Platform, iki katmanlı bir sistemle işliyor. İlk katman yapay zeka katmanı olarak öne çıkıyor. Burada Grok 4, akademik makaleler, resmi raporlar ve doğrulanmış haber kaynaklarından veri çekiyor. İkinci katmanda ise topluluk katkıları devreye giriyor; ancak her ekleme, en az üç bağımsız Grok doğrulayıcısı tarafından onaylanmadan yayına alınmıyor. Xai’nin kendi vurgusuna göre bu hibrit yapı, hem hız hem de güvenilirlik sağlıyor. Ancak yapay zeka çerçevesindeki bilgi kirliliği endişeleri bu uygulama için de kendisini gösteriyor.
Teknoloji girişimcisi ve sosyal medya ünlüsü Mario Nawfal attığı bir Tweet’te şu ifadeleri kullandı: “Kulağa çılgınca geliyor ama gerçekten oluyor. Tüm Grokipedia arşivi kararlı oksit üzerine kazınıyor ve uzaya gönderiliyor—Ay ve Mars yörüngesine doğru yola çıkıyor. Amaç basit: İnsan bilgisini sonsuza dek güvence altına almak, hiçbir şeyin silemeyeceği bir yerde saklamak. Gerçek zamanlı öğreniyor, kendini denetliyor ve tarafsız, gecikmesiz şekilde güncellenmeye devam ediyor. Sınır yok, siyaset yok, son kullanma tarihi yok. Bilgi gezegenden özgürleşiyor ki gerçek bizimle birlikte yok olmasın.” X’in sahibi Elon Musk ise bu gönderiyi retweetleyerek onayladı.
Yapay zekanın “halüsinasyon” olarak bilinen yanlış bilgi üretme riski, Grokipedia’nın en büyük eleştiri noktası. xAI, bu sorunu çözmek için “kaynak zinciri” teknolojisini devreye aldığını duyurdu ancak yine de endişeler yapay zekanın ürettiği içeriklere mesafeli durmaya sebep olmaya devam ediyor.
Yeni kaynak zinciri teknolojisinde, her cümle, orijinal kaynağa işaret eden bir bağlantıyla destekleniyor. Ayrıca, tartışmalı konularda birden fazla bakış açısı zorunlu olarak sunuluyor. Bağımsız denetim firmaları, platformun doğruluk oranını aylık olarak raporlayacağı vurgulanıyor. Bu yenilikle bu bilgi kirliliğinin de ortadan kalkması planlanıyor.
Grokipedia’nın, 2026’da mobil uygulamalarla genişletileceği ve sesli sorgu desteğini artıracağı da vurgulanıyor. ABD’de eğitim kurumlarıyla yapılan iş birlikleri sayesinde, platformun üniversite müfredatlarına entegre edilmesi de planlanıyor. Uzmanlar, bu girişimin bilgi demokrasisini güçlendirebileceğini, ancak dezenformasyonla mücadelede yeni bir standart oluşturması gerektiğini vurguluyor.
