Türkiye Yapay Zekada Hangi Ligde, Küresel Yarışta Yeri Ne

Türkiye Yapay Zekada Hangi Ligde Yer Alıyor?

Türkiye yapay zeka alanında son yıllarda önemli bir ivme yakalıyor. Genç nüfusu, artan girişim sayısı ve kamu destekleriyle Türkiye’nin küresel yapay zeka ligindeki yeri giderek daha fazla tartışılıyor. Genç ve teknolojiye yatkın nüfusuyla dikkat çeken Türkiye, son yıllarda artan girişim sayısı, kamu destekleri ve özel sektör yatırımlarıyla küresel yapay zeka yarışında adından daha fazla söz ettirmeye başladı. Ancak uzmanlara göre Türkiye’nin gerçek anlamda üst liglere çıkabilmesi için özellikle eğitim alanında köklü bir dönüşüm şart.

Küresel finans raporlarına göre yapay zeka temelli ürün ve hizmetlerin dünya genelindeki toplam ekonomik hacmi 2 trilyon dolara yaklaşmış durumda. Yapay zeka artık yalnızca bir teknoloji alanı değil, ülkelerin ekonomik rekabet gücünü belirleyen stratejik bir unsur olarak görülüyor. Bu büyük pazarda Türkiye’nin rolü ise her geçen yıl daha görünür hale geliyor.

Türkiye’de Yapay Zeka Pazarı Hızla Büyüyor

Türkiye’de yapay zeka alanındaki pazar büyüklüğü son yıllarda dikkat çekici bir ivme yakaladı. Danışmanlık raporlarına göre Türkiye’de 2021 yılında yaklaşık 7,6 milyar dolar seviyesinde olan yapay zeka ekonomisinin, 2031 yılına gelindiğinde yüzlerce milyar dolarlık bir hacme ulaşması bekleniyor. Bu tablo, Türkiye’nin yalnızca tüketen değil, aynı zamanda üreten bir teknoloji ülkesi olma yolunda önemli bir eşikte olduğunu gösteriyor.

Türkiye’de yapay zeka kullanım oranı TÜİK verilerine göre yüzde 19 seviyesine ulaştı

Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi’nin düzenli olarak yayımladığı girişim haritasına göre 2017 yılında yalnızca 24 olan yapay zeka girişim sayısı, 2025 yılı itibarıyla 419’a yükseldi. Bu girişimler ağırlıklı olarak akıllı şehirler, enerji, finans teknolojileri, hukuk teknolojileri, sağlık, otomotiv ve sürdürülebilirlik alanlarında faaliyet gösteriyor.

Türkiye Küresel Yapay Zeka Liginde Hangi Sırada?

Uzman değerlendirmelerine göre Türkiye, küresel yapay zeka liginde bugün için “üçüncü grupta” yer alıyor. Birinci ligde ABD ve Çin bulunurken, ikinci ligde Avrupa ülkeleri, İngiltere, Kanada ve Japonya gibi ülkeler yer alıyor. Türkiye ise Güney Kore, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Hindistan ve Rusya gibi yükselen oyuncularla aynı kulvarda değerlendiriliyor.

Bununla birlikte uzmanlar, Türkiye’nin önümüzdeki 5 ila 10 yıl içinde lig atlayabilecek potansiyele sahip ülkelerden biri olduğunu vurguluyor. Özellikle bankacılık, telekomünikasyon, e-ticaret, perakende, enerji ve üretim sektörlerinde faaliyet gösteren büyük şirketler, yapay zekayı artık stratejik bir yatırım alanı olarak görüyor.

Devletten 3,5 Milyar Dolarlık Yapay Zeka Desteği

Kamu tarafında da yapay zeka yatırımlarını artırmaya yönelik ciddi adımlar atılıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen HIT-30 programı kapsamında yapay zeka alanına 3,5 milyar dolarlık destek bütçesi ayrıldı. 2030 yılına kadar geçerli olacak ulusal yapay zeka stratejisinin güncellenmesi için de çalışmalar hız kazandı.

Yetkililer, kamu desteklerinin sadece finansal teşvikten ibaret olmadığını, aynı zamanda nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesine ve Ar-Ge altyapısının güçlendirilmesine yönelik uzun vadeli bir yol haritası oluşturulduğunu belirtiyor.

Yasal Düzenleme ve Etik Çerçeve Tartışmaları

Türkiye’de yapay zekanın hızlı yükselişi beraberinde hukuki düzenleme ihtiyacını da gündeme getirdi. Meclis bünyesinde yürütülen çalışmalarda, yapay zekaya yönelik katı kurallardan ziyade Türkiye’ye özgü esnek bir yasal çerçeve oluşturulması hedefleniyor. Böylece hem inovasyonun önü açılacak hem de vatandaşların hakları korunacak.

Ancak mevcut durumda yapay zeka alanında standartları ve etik sınırları net biçimde belirleyen kapsamlı bir yasal düzenleme henüz bulunmuyor. Bu durum da sektörde hukuki belirsizliklere yol açabiliyor.

Uzmanlara göre Türkiye yapay zeka yatırımlarını eğitimle desteklerse küresel ligde hızla üst sıralara yükselebilir.

TÜİK verilerine göre Türkiye’de yapay zeka en çok bireysel amaçlarla kullanılıyor

Türkiye’de Yapay Zeka Kullanımı Topluma Yayılıyor

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan son verilere göre toplumun yaklaşık beşte biri aktif olarak yapay zeka araçlarını kullanıyor. En yüksek kullanım oranı genç nüfusta görülürken, 16–24 yaş grubunda yapay zeka kullanım oranı yüzde 39’un üzerine çıkmış durumda. Yükseköğretim mezunları da yapay zekayı en yoğun kullanan kesimler arasında yer alıyor.

Yapay zekayı kullananların büyük bölümü bu teknolojiyi kişisel amaçlarla tercih ederken, mesleki ve eğitim amaçlı kullanım da hızla artıyor. Buna karşın halkın önemli bir kısmı hâlâ yapay zekaya ihtiyaç duymadığını veya nasıl kullanılacağını bilmediğini ifade ediyor.

Teknoloji ve dijital dönüşüme dair diğer içerikler için teknoloji haberleri sayfamız da incelenebilir.

Eğitim Olmadan Küresel Lig Atlanamaz

Uzmanlara göre Türkiye’nin yapay zekada üst liglere çıkmasının önündeki en büyük engel eğitim sistemindeki eksikler. İş dünyasının ihtiyaç duyduğu dijital yetkinlikler çok hızlı değişirken, eğitim sistemi bu değişime aynı hızda uyum sağlayamıyor.

Türkiye’de eğitim sisteminin yapay zekaya uyumlu hale getirilmesi gerektiğine dikkat çekiliyor

Yetkin insan kaynağı yetiştirilmeden teknoloji üretiminin sürdürülebilir olamayacağını vurgulayan uzmanlar, üniversite–sanayi iş birliğinin güçlendirilmesi, yeniden beceri kazandırma programlarının yaygınlaştırılması ve erken yaşta kodlama ile veri okuryazarlığı eğitimlerinin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.

Ancak buna rağmen Türkiye’de teknoloji tüketimi oldukça hızlı ilerliyor. Bu hız doğru yönlendirilebilirse, Türkiye’nin yalnızca teknoloji kullanan değil, teknoloji üreten ülkeler ligine yükselmesi mümkün görünüyor.

Küresel yapay zeka trendlerine ilişkin veriler uluslararası araştırma kuruluşlarının raporlarında da yer alıyor.
WEF