Türkiye ile Pakistan arasındaki kardeşlik, savunma ve havacılık alanında güçleniyor. BTSO ve BASDEC öncülüğünde iki ülke arasında yeni stratejik iş birlikleri gündeme geldi.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO), Türkiye ile Pakistan arasındaki tarihsel kardeşlik ilişkilerini savunma sanayii, havacılık ve uzay teknolojileri alanında daha ileri bir boyuta taşımak amacıyla Pakistan’a yönelik kapsamlı bir Sektörel Ticaret Heyeti Programı gerçekleştirdi. Ticaret Bakanlığı’nın destekleriyle Pakistan’ın başkenti İslamabad’da düzenlenen programda, iki ülke arasında stratejik sektörlerde yeni iş birlikleri ve ortak yatırım imkanları masaya yatırıldı.
Program kapsamında BTSO Savunma Sanayii ve Havacılık Konseyi Başkanı Aptullah Saner, Bursa Uzay Havacılık ve Savunma Kümelenmesi (BASDEC) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mustafa Hatipoğlu ile BASDEC üyesi firmalardan oluşan heyet, Pakistan’da üst düzey temaslarda bulundu. Heyet; Pakistan İletişim ve Türkiye–Azerbaycan Yatırım Bakanı Abdul Aleem Khan, Pakistan Ticaret Bakanı Jam Kamal Khan, Sanayi ve Üretim Bakanı Haroon Akhtar Khan ile Turizm ve Altyapı Bakanı Sardar Yasir İlyas Khan ile bir araya gelerek savunma, havacılık ve ileri teknoloji alanlarında ortak projeleri değerlendirdi.
BTSO heyeti, Türkiye–Pakistan ekonomik ilişkilerinin çatı kurumlarıyla da görüşmeler gerçekleştirerek temaslarını genişletti. Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (FPCCI) Başkanı Umar Qureshi ve Başkan Yardımcısı Qurrat-ul-Ain ile yapılan görüşmelerde iki ülke iş dünyası arasında kalıcı iş birliklerinin geliştirilmesi ele alındı. Program kapsamında ayrıca Pakistan’ın önde gelen teknik üniversitelerinden National University of Science and Technology (NUST) ile Turkish Aerospace Pakistan (TAI–Pakistan) ofisi ziyaret edildi. TAI Pakistan Direktörü Muhammad Sohail Sajid, Türkiye’nin milli projeleri olan KAAN ve HÜRJET kapsamında yürütülen mühendislik, tasarım ve prototip çalışmalarına ilişkin kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi.
BTSO ve BASDEC heyeti, Pakistan savunma sanayiinin kritik üretim merkezlerini de yerinde inceledi. Zırhlı araç ve tank üretiminde önemli rol üstlenen Heavy Industries Taxila (HIT), silah ve mühimmat üretiminde stratejik öneme sahip Pakistan Ordnance Factories (POF) ile Pakistan Hava Kuvvetleri’nin uçak üretim ve bakım ihtiyaçlarını karşılayan Pakistan Aeronautical Complex (PAC) Kamra tesisleri ziyaret edildi. Bunun yanı sıra Pakistan Mühendislik Konseyi ve Pakistan Havacılık Konseyi üyeleriyle gerçekleştirilen ikili iş görüşmelerinde somut iş birliği adımları ele alındı.
BTSO Savunma Sanayii ve Havacılık Konseyi Başkanı Aptullah Saner, ziyaretin son derece verimli geçtiğini belirterek Pakistan tarafının heyeti en üst düzeyde ağırladığını ifade etti. Dört gün süren program boyunca bakanlıklar, odalar, üniversiteler ve üretim tesisleriyle yoğun bir görüşme trafiği yürüttüklerini dile getiren Saner, “Pakistan’da sanayi, üretim, iletişim, ticaret ve turizm bakanlarıyla bir araya geldik. Havacılık ve mühendislik konseyleriyle toplantılar ve B2B görüşmeler yaptık. Tüm temaslarımıza Savunma Sanayii Başkanlığımız ve Büyükelçilik yetkililerimiz eşlik etti” dedi.
Pakistan’ın 251 milyonluk nüfusu ve gelişmiş savunma altyapısıyla büyük fırsatlar sunduğunu vurgulayan Saner, güven ortamının iki ülke arasındaki iş birliklerini daha da güçlendireceğini belirtti. Saner, “Savunma ve havacılığın yanı sıra inşaat, metal, makine, gıda ve turizm gibi birçok sektörde önemli potansiyel bulunuyor. Bu sürecin takipçisi olacağız” ifadelerini kullandı.
BASDEC Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mustafa Hatipoğlu ise Pakistan temaslarının son derece olumlu geçtiğini belirterek, “Pakistan’da hem yöneticiler hem de halk Türkiye’ye gerçek anlamda kardeş gözüyle bakıyor” dedi. Pakistan’ın savunma ve havacılık alanında güçlü bir sanayi altyapısına sahip olduğunu vurgulayan Hatipoğlu, normal şartlarda girilmesi zor olan askeri tesislerde incelemeler yapma imkanı bulduklarını söyledi. Hatipoğlu ayrıca NUST başta olmak üzere Pakistan’daki Ar-Ge kapasitesinin oldukça ileri seviyede olduğunu, mühendislik alanında iki ülke arasında iş gücü ve eğitim iş birliklerinin geliştirilebileceğini kaydetti.
BASDEC üyesi firmaların Pakistan pazarında önemli fırsatlar yakalayabileceğini belirten Hatipoğlu; uçak sanayi, mühimmat, dron üretimi, makine, kalıp, havalimanı yer ekipmanları ve yarı mamul üretimi alanlarında karşılıklı iş birliklerinin mümkün olduğunu söyledi. COMIT firmasının elektronik mayın dedektörü ihracatı ve UÇAKSAN firmasının kamikaze dron projelerinin görüşme aşamasında olduğunu aktardı.
COMIT Mühendislik Genel Müdürü Fatih Mestan, Pakistan’da yürütülen temasların oldukça yapıcı geçtiğini belirterek, elektronik mayın dedektörü ihracatı kapsamında önemli görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyledi. ERFA Makine Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Onan ise ziyaretin beklentilerin üzerinde verimli geçtiğini ifade ederek, Türkiye–Pakistan savunma iş birliğinin stratejik kazanımlar sağlayacağına inandıklarını dile getirdi.
UÇAKSAN Yönetim Kurulu Başkanı Emre Balcı da BASDEC çatısı altında yapılan yurt dışı organizasyonların firmalara büyük avantaj sağladığını vurgulayarak, Pakistanlı ortaklarla somut projelerin kısa sürede hayata geçmesini beklediklerini ifade etti. Balcı, bu sürecin kümelenme modeli sayesinde mümkün olduğunu belirterek BTSO’ya teşekkür etti.
