Sosyal Medya Etkileyicilerinin Denetlenmesi
Sosyal medya "influencer"larının faaliyetlerini denetlemek amacıyla Reklam Özdenetim Kurulu görevlendirildi. Sosyal Medya Reklamlarının Yapay Zeka ile Taranması Projesi Mart 2022'de başlatıldı.
Proje sayesinde, "influencer" paylaşımlarında reklam olduğu açıkça belirtilmeme oranı %57'den %11'e düştü. Kurulun çalışmaları sayesinde tüketicilerin sosyal medya reklamları konusundaki farkındalığı arttı ve başvuru sayısı yükseldi.
Uzmanlar, tüketici şikayetlerini inceleyerek uygun başvuruları değerlendirmeye aldı. Kurul, aykırılık tespit ettiği durumlarda idari yaptırımlar uyguladı.
50 Sosyal Medya Hesabına Yaptırım
Kurul, bu yılın ilk altı ayında "influencer"lara 39 durdurma cezası ve 11 durdurma ve idari para cezası verdi. Durdurma cezası, reklamın düzeltilmesi veya kaldırılmasını gerektiriyordu.
Kurul, durdurma ve idari para cezalarını birlikte de uyguladı. Bu kararlarda, mevzuata aykırılığın içeriği, tekrarı, etki alanı büyüklüğü ve elde edilen menfaatler göz önünde bulunduruldu.
Geçen yıl mevzuata aykırı reklam yapan bir "influencer"a uygulanan idari para cezası 347.128 lirayken, bu tutar 2024'te 550.590 liraya yükseldi.
Geçen yıl 5 "influencer"a 1.352.808 lira ceza verilirken, bu yılın ilk altı ayında 11 "influencer"a 5.035.994 lira para cezası kesildi. Böylece, 1,5 yıllık dönemde toplam 6.388.802 lira ceza uygulandı.
2023'te 77 sosyal medya hesabına idari yaptırım uygulanırken, 2024'ün ilk yarısında bu sayı 50'ye indi. İdari yaptırımlar, reklamın belirtilmemesi veya örtülü tanıtım yapılması nedeniyle uygulandı.
Ayrıca, sağlık beyanları, hastanelere yönlendirmeler, yasak ürünlerin reklamı, kozmetik ürün tanımını aşan ifadeler ve takviye gıda reklamlarında mevzuata aykırılık nedeniyle de yaptırımlar uygulandı.