Hipertansiyon, damar içindeki basıncın normalin üzerine çıkmasıdır.
Bu basınç, damar duvarlarını yıpratır, sertleştirir ve iç yüzeyde plak oluşumunu kolaylaştırır.
Bu süreç, başta kalp olmak üzere böbrek, beyin ve gözleri de etkiler. Kontrolsüz tansiyon kalp kasını büyütür, böbrekleri iflas ettirir, beyin damarlarını çatlatır, göz sinirlerini körleştirir.
(American Heart Association, 2024)
Hipertansiyon çoğu zaman baş ağrısı bile yapmaz. Bu yüzden “sessiz katil” denir.
Bir kişi kendini iyi hissediyor olabilir ama organları içeriden yavaş yavaş tükeniyor olabilir.
Kalp kası kalınlaşır, damar çapı daralır, böbrek filtreleri hasar görür. Felç geçirenlerin % 80’inde tansiyon yüksekliği saptanır.
(Cleveland Clinic, Hypertension Overview 2023)
50 yaşından sonra tansiyon ölçmek, diş fırçalamak kadar rutine girmelidir. Haftada 2 gün sabah-akşam ideal sayılır. Risk grubundaysanız (obezite, diyabet, sigara, genetik yatkınlık) her gün takip önerilir.
Doğru ölçüm için:
– Oturduktan sonra 5 dakika bekleyin.
– Manşon kalp hizasında, çıplak kola takılmalı.
– Konuşmadan, bacak bacak üstüne atmadan ölçün.
(Sağlık Bakanlığı Kronik Hastalık İzlem Raporu, 2024)
1 – Tuzu azalt: Günde 1 çay kaşığını geçme
2 – Kilo ver: Her 5 kilo, 4 mmHg düşüş sağlar
3 – Yürü: Haftada 5 gün, 30 dakika tempolu
4 – Sigara yok, alkol sınırda
5 – Stresi yönet: Nefes egzersizi, müzik, doğa
Bu 5 adım, ilaç tedavisine gerek bırakmayabilir. Ama gerektiğinde ilaçtan da kaçmamak gerekir.
(American Heart Association, 2024)
– Tansiyonunuzu sabah aç karnına ve akşam yemekten 2 saat sonra ölçün.
– Bir haftalık ölçümlerin ortalaması, en güvenilir değeri verir.
– Tansiyon aletinizin pille değil, adaptörle çalışan medikal model olmasına dikkat edin.
