Henüz 37 yaşında olan Chen Zhi, genç görünümüyle birçok iş insani için güven veren bir sima oldu.
Seyrek sakalları, yumuşak yüz hatlarıyla birçok küçük yatırımcının güvenini kazanan Chen’in, aslında insanların acısından milyarlar elde eden bir dolandırıcı ve insan kaçakçısı olduğu ortaya çıktı.
Chen’in, Kamboçya’da insanlardan yüzbinlerce dolar çalan bir şirketler zinciri yönettiği ortaya çıktı. Dolandırıcılıkla ve insan kaçakçılığı ile elde ettiği paraları kriptoya aktaran Chen, milyarder oldu.
Polis, Chen’nin 14 milyar dolar (587 milyar TL) varlığına el koydu. Bu rakam, tarihteki en büyük kripto vurgunu oldu. Kaçıp kayıplara karışan Chen’in daha fazla varlığı olduğu tahmin ediliyor. ABD Hazine Bakanlığı, Chen Zhi’nin peşine düştü.
Chen’in şirketi Prince Group, kendi internet sitesinde onu vizyoner bir girişimci ve saygın bir hayırsever olarak tanımlıyor.
Şirket, Chen’in liderliğinin Prince Group’u uluslararası standartlara bağlı öncü bir Kamboçya şirketi haline getirdiğini öne sürüyor.
Ancak Chen’in yükselişi, olağan bir iş insanı hikayesinden çok uzak. Çin’in Fujian eyaletinde doğan Chen, küçük bir oyun şirketiyle başladığı kariyerinde başarısız olduktan sonra 2010’ların başında Kamboçya’ya taşındı.
Kamboçya o dönemde Çinli yatırımcıların ilgisini çeken bir gayrimenkul patlaması yaşıyordu.
Chen bu akımı iyi kullandı. 2014’te Kamboçya vatandaşlığı aldı ve Prince Group’u kurarak emlak, bankacılık ve havacılık alanlarına girdi.
Orada hızla büyüyen emlak sektörüne girdi ve kısa sürede ülkenin en zenginlerinden biri haline geldi.
Chen’in şirketi kısa sürede ülkenin en büyük yatırım gruplarından biri oldu. Chen, 2018’de Güney Kıbrıs pasaportu aldı, ardından Vanuatu vatandaşlığına geçti.
Phnom Penh’de lüks alışveriş merkezleri ve Sihanoukville’de “Işıklar Körfezi” adında 16 milyar dolarlık ekolojik şehir projesi geliştirdi. Yerel basında burslar dağıtan, bağış yapan bir hayırsever olarak övüldü.
Chen’in projeleri hükümetin takdirini de aldı. 2020’de Kamboçya Kralı tarafından en yüksek unvan olan “Neak Oknha” ile onurlandırıldı.
İçişleri Bakanı Sar Kheng’in ve Başbakan Hun Sen’in danışmanlığını yapan Chen, bir süre Kamboçya’da memur bile oldu.
Fakat Chen Zhi kamuoyundan uzak kalmayı tercih etti. Gazeteci Jack Adamovic Davies, “Onunla çalışmış herkes sakin, ölçülü ve karizmatik biri olduğunu söylüyor. Gösterişli biri olmamak onu korudu. Bugün onunla arasına mesafe koymak isteyenler bile bu özelliğine saygı duyuyor,” dedi.
Ancak 2019’da Sihanoukville’deki emlak balonu patladı. Çinli çetelerin kontrol ettiği yasadışı çevrim içi kumar piyasası çöktü.
ABD ve İngiltere, bu dönemden sonra Chen’in servetinin insan kaçakçılığı, dolandırıcılık ve kara para aklama faaliyetlerinden geldiğini iddia ediyor.
Chen’in şirketinin birçok projesi boş kaldı ama o yatırımlarına devam etti. İngiltere’de milyonlarca dolarlık gayrimenkuller aldı, ABD’de lüks mülkler ve özel jetler satın aldı.
Her iki ülke de Chen Zhi’ye bağlı 128 şirket ve 17 kişiye yaptırım uyguladı, mal varlıklarını dondurdu.
Bugün Chen Zhi ortadan kaybolmuş durumda. ABD ve İngiltere’nin yaptırımları sonrasında birçok şirket Prince Group ile bağlarını kopardı. Güney Kore 64 milyon dolarını dondurdu. Singapur ve Tayland da soruşturma başlattı.
Kamboçya Merkez Bankası Prince Bank’taki mevduat sahiplerine güvence vermek zorunda kaldı. Kamboçya hükümeti ise temkinli bir sessizlik içinde.
Kamboçya’da ülke ekonomisinin yarısına yakınını dolandırıcılık ağlarının oluşturduğu iddia ediliyor.
Bir zamanlar ülkenin en güçlü isimlerinden biri olan Chen Zhi şimdi sessizce ortadan kayboldu.
