Manitoba’da yaşayan 82 yaşındaki Lana Ponting, 1958’de henüz bir çocukken merkezde uygulanan deneylerin kurbanı olduğunu tıbbi kayıtlarıyla kanıtladı. Ailesiyle Montreal’e taşındıktan sonra yaşadığı uyum sorunları nedeniyle “disiplin” gerekçesiyle bir hâkim tarafından kuruma gönderilen Ponting, içeride kendisini bekleyen gerçeklerden habersizdi.
Ponting, yıllar sonra ele geçirdiği belgelerde, ergenlik dönemine özgü davranışlar sergilediği halde CIA destekli deneylerde habersiz şekilde kullanıldığını gördü. O dönemi hatırlarken merkezi “hastaneden çok ürkütücü bir laboratuvar” olarak tasvir ediyor.
BBC’nin aktardığı bilgilere göre MK-Ultra programı kapsamında, Soğuk Savaş döneminde ABD ve Kanada’da rıza alınmadan yüzlerce kişi üzerinde deneyler yapıldı. Kanada ayağında çalışmaların başında McGill Üniversitesi’nden Dr. Ewen Cameron vardı.
Hastalar üzerinde uygulanan yöntemler arasında:
– LSD ve çeşitli uyuşturucu–uyarıcı ilaçlar,
– barbitüratlar,
– nitroz oksit,
– şiddetli elektroşok tedavileri,
Binlerce kez aynı cümlenin dinletildiği “psişik sürüş” (psychic driving) tekniği bulunuyordu.
Kayıtlara göre Ponting’e düzenli LSD verilirken, nitroz oksit seanslarında “paniğe kapılıp çığlık attığı ve yataktan fırladığı” da doktor notlarına geçmiş durumda.
MK-Ultra’nın detayları ilk kez 1970’lerde belgelerin sızmasıyla kamuoyuna yansıdı. ABD’de açılan davaların çoğu reddedilirken, Kanada hükümeti 1988’de sınırlı bir grup mağdura tazminat ödedi. 1992’de 77 kişiye 100 bin Kanada doları verildi; ancak Ottawa yönetimi hukuki sorumluluk kabul etmedi.
Ponting ise o yıllarda başına gelenleri bilmediği için bu tazminat kapsamına giremedi.
Royal Victoria Hastanesi’nin toplu davaya yönelik itirazı mahkeme tarafından reddedildi. Böylece Ponting ve diğer mağdurların adalet arayışı sürmeye devam edecek. McGill Üniversitesi ile hastane yönetimi, dava süreci devam ettiği için yorum yapmayı reddetti.
Kanada hükümeti ise 1992’deki ödemelerin “insani gerekçelerle” yapıldığını belirterek yeni bir değerlendirme yapılmayacağını açıkladı.
Dr. Cameron’ın yöntemleri üzerine çalışan araştırmacı Jordan Torbay, deneylerin o dönem bile kabul edilemez olduğunu belirterek davanın tarihsel bir anlam taşıdığına dikkat çekti:
“Mağdurların yaşadığını geri getirmek mümkün değil, fakat en azından tarihin bu gerçekleri kabul etmesi çok önemli.”
Ponting ise yıllardır taşıdığı öfkeyi dile getirerek davanın devam etmesinin kendisi için anlamlı olduğunu söylüyor:
“Her Dr. Cameron fotoğrafını gördüğümde öfkem tazeleniyor. Bu dava belki yaşadıklarımın kapanışını sağlayabilir.”
