Misk kedisi, Vietnam’da nesli tehlike altındaki yaban türleri arasında yer alıyor. Doğadan yakalanıp satılması yasak; ancak devlet izniyle yetiştiriciliği yapılabiliyor.
Phạm Viết Phi, gerekli izinleri aldıktan sonra 2022 yılında 1 milyar dong (1,6 milyon TL) yatırım yaparak modern bir çiftlik kurdu ve damızlık misk kedileri satın aldı.
Genç girişimci, “Yetiştiricilik için resmi izin, kayıtlı üretim kodu ve standartlara uygun kafes sistemleri gerekiyor. Ayrıca her hayvanın yasal ve belgeli bir kaynağı olmalı” diyor.
Phi’nin çiftliği, yazın serin, kışın sıcak kalacak şekilde tasarlanmış. Her misk kedisi, metal kafesli bireysel bölmelerde barınıyor. Bu sistem hem temizlik hem hastalık kontrolü açısından avantaj sağlıyor.
Çiftlikte, üreme, yavrulama ve yetiştirme bölümleri ayrı. Her dişi yılda iki kez doğuruyor ve her seferinde 3–5 yavru dünyaya getiriyor.
Bir misk kedisinin günlük beslenme maliyeti yaklaşık 2.000–3.000 dong (3–5 TL). Diyetleri muz, pişmiş balık ve sebzelerden oluşuyor.
Phi, hijyenin en önemli unsur olduğunu vurguluyor:
“Bu hayvanlar gece aktiftir. Gündüz uyur, akşam ve gece beslenir. Özellikle doğum döneminde sessizlik çok önemli.”
Phi’nin çiftliğinde şu anda 150 misk kedisi bulunuyor.
2 aylık yavru çift: 6–8 milyon dong (9.600–12.800 TL)
4 aylık yavru çift: 10–12 milyon dong (16.000–19.200 TL)
Etlik misk kedisi: kilo başına 1,5–1,9 milyon dong (2.400–3.000 TL)
Bu rakamlarla Phi, yılda yaklaşık 1 milyar dong (1,6 milyon TL) net gelir elde ediyor. “Talep o kadar fazla ki, yetiştirdiğimiz kadarını satıyoruz. Piyasada arz yetersiz” diyor Phi.
Phi, önümüzdeki dönemde çiftliği büyütmeyi ve diğer çiftçilere teknik destek ile eğitim vermeyi planlıyor.
“Sadece yetiştirme tekniklerini değil, yasal süreci de bilmek gerekiyor. Her aşamada yetkililere bilgi vermek şart” diye belirtiyor.
Vinh Phú Tarım Derneği Başkanı Nguyễn Thị Hương Lê, bölgede şu anda 4 misk kedisi çiftliği bulunduğunu ve hepsinin yüksek gelir sağladığını söyledi:
“Pazar istikrarlı, fiyatlar iyi. Biz de çiftçilere hem teknik hem yasal destek veriyoruz. Bu model, köy ekonomisini güçlendiriyor.”
