Yeni türe, fosilin bulunduğu yer olan Devon Adası’ndaki Haughton Krateri’ne atıfla Epiaceratherium itjilik adı verildi. Tür adındaki “itjilik” ifadesi, yerel İnuit dili Inuktitut’ta “buzlu” ya da “donmuş” anlamına geliyor. Bu isimlendirme, fosilin bulunduğu zorlu Arktik koşullara gönderme yapıyor.
Ancak bu bölge, erken Miyosen döneminde (yaklaşık 23 ila 16 milyon yıl önce) günümüzden çok farklıydı. O zamanlar buzlarla kaplı olmayan bu alan, ılıman ormanlarla çevriliydi ve çok sayıda memeli türüne ev sahipliği yapıyordu.
Araştırmanın başyazarı Dr. Danielle Fraser, “Bugün sadece Afrika ve Asya’da beş gergedan türü yaşıyor. Oysa geçmişte Avrupa ve Kuzey Amerika’da 50’den fazla tür vardı. Bu Arktik türünün keşfi, gergedanların evrimsel tarihine yeni bir ışık tutuyor” sözleriyle bulgunun önemini vurguladı.
Fosil, modern Hint gergedanına benzer boyutlara sahipti (yaklaşık 1,7 metre boyunda) ancak boynuzu yoktu. Diş minesindeki aşınmalar, hayvanın genç yetişkin ya da orta yaşta öldüğüne işaret ediyor. Fosilin ilk parçaları 1986’da bulunmuş, sonraki yıllarda eklenen kemiklerle birlikte yüzde 75 oranında eksiksiz bir iskelet elde edilmişti.
Araştırmanın ortak yazarı Marisa Gilbert, fosilin olağanüstü derecede iyi korunmuş olduğunu “Bu fosilin en çarpıcı yanı, kemiklerin üç boyutlu olarak mükemmel şekilde korunmuş olması. Minerallerle yalnızca kısmen yer değiştirmişler.” sözleriyle belirtti.
Keşif, yalnızca yeni bir türün tanımlanmasıyla sınırlı değil. Aynı zamanda bu fosil, gergedanların milyonlarca yıl önce Avrupa’dan Kuzey Amerika’ya nasıl göç ettiklerine dair de yeni ipuçları sunuyor. Ekip, bu türün soy ağacını inceleyerek, E. itjilik’in bugün su altında kalmış olan Kuzey Atlantik kara köprüsünü kullanarak batıya göç ettiğini ortaya koydu.
Daha önce bu kara köprüsünün 56 milyon yıl önce ortadan kalktığı düşünülüyordu. Ancak E. itjilik’in varlığı, bu göçlerin Miyosen dönemine kadar sürdüğünü kanıtlıyor. Dr. Fraser, “Yeni bir tür tanımlamak her zaman heyecan verici. Ancak bu keşif, Kuzey Atlantik’in gergedan evriminde sanılandan çok daha büyük bir rol oynadığını da gösteriyor” dedi.
Araştırmacılar, bu keşfin Arktik bölgesinin memelilerin evrimsel tarihini anlamada hâlâ büyük potansiyel taşıdığını kanıtladığını belirtiyor. Çalışma, Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlandı.
