Florida'da yapılan yeni bir araştırma, düzenli ve yüksek miktarda alkol tüketiminin pankreas kanserine yakalanma riskini ciddi şekilde artırdığını gösterdi. Pankreas kanseri, dünyanın en ölümcül kanser türlerinden biridir.
Alkolün Pankreas Hücrelerine Zararı
Araştırmaya göre, alkol, pankreasta sindirim enzimlerini üreten hücrelere doğrudan zarar veriyor. Pankreas, sindirim sisteminde ve kan şekeri dengesinde hayati rol oynar. Uzun süreli iltihaplanma, pankreasta hasara yol açarak zamanla kansere dönüşebilecek öncü lezyonların oluşmasına neden olabiliyor.
Her yıl Birleşik Krallık'ta 9.000, ABD'de ise 52.000'den fazla insan pankreas kanserinden ölüyor. Uzmanlar, "Ras" adlı gende mutasyonun, hücre büyümesini kontrol eden bu kritik gende meydana gelen bir değişikliğin, kansere dönüşüm için gerekli olduğunu belirtiyorlar.
Ayrıca, "CREB" isimli iltihap tetikleyici genin etkisiz hale getirilmesinin, pankreasta öncü veya kanserli hücre oluşumunun önlenmesine yardımcı olabileceği keşfedildi.
Gençlerde Artan Vakalar
Son yıllarda gençler arasında pankreas kanseri vakalarında artış gözlemleniyor, ancak bu artış henüz ölüm oranlarına yansımış değil. Ne yazık ki, pankreas kanseri teşhis sonrası hayatta kalma oranları çok düşüktür; ilk yıl sadece yüzde 10'u hayatta kalabiliyor. Üç yıl sonunda bu oran yüzde 1'in, on yıl sonunda ise yüzde 5'in altına iniyor.
Uzmanlar, erken teşhisin hayati önem taşıdığını ve ani kilo kaybı, sürekli yorgunluk, karın ağrısı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik ve sarılık gibi belirtilere dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Pankreas Kanserinin Türleri
Pankreas kanserinin en yaygın türü, vakaların yaklaşık yüzde 90'ını oluşturan adenokarsinomdur. Genellikle belirti vermeden ilerlediği için "sessiz katil" olarak adlandırılır. Hastalar kilo kaybı ve sarılık gibi şikayetlerle doktora başvurduğunda genellikle ileri evrede teşhis konulur.
Pankreasta daha yavaş ilerleyen ve bazen iyi huylu olabilen endokrin tümörler de görülebilir, ancak bunlar da zamanla kansere dönüşebilir.
Bazı uzmanlar, gençlerdeki vaka artışının, gelişmiş görüntüleme tekniklerinin (MR ve BT gibi) yaygınlaşmasından kaynaklanabileceğini düşünüyor.
Risk Altındaki Gruplar
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi'ne (NHS) göre, 65 yaş üstü kişiler, kronik pankreatit hastaları ve ailelerinde pankreas kanseri öyküsü olanlar risk altında.
Diğer risk faktörleri arasında sigara kullanımı, obezite, diyabet, işlenmiş et tüketimi ve bazı kan grupları bulunmaktadır.