Bilim insanları, DNA’sını onarıp olağanüstü bir şekilde ömrünü uzatan Grönland balinasını araştırmaya başladı. Bu dev deniz canlıları yaşlanmaya karşı kendini korumaya alıyor ve 250 yıl yaşayabiliyor.
Doğada en uzun ömürlü memeliler arasında yer alan Grönland balinalarının 250 yıla kadar yaşadığı biliniyor. Wellcome Sanger Enstitüsü’nden evrimsel genetikçi Dr. Alex Cagan, bu türü “uzun ömürlülüğün süperstarı” olarak tanımlıyor.
New York Rochester Üniversitesi’nden araştırmacılar, balinalarda CIRBP (Cold-Inducible RNA Binding Protein) adlı özel bir proteinin, hücrelerin hasarlı DNA’yı olağanüstü doğrulukla onarmasına yardımcı olduğunu keşfetti.
Araştırma ekibinden Prof. Vera Gorbunova, bu proteinin kanser gelişimini engellediğini ve hücre yaşlanmasını yavaşlattığını belirterek, “Grönland balinası, DNA’sı hasar gördüğünde bile mutasyonlara karşı son derece dirençli” dedi.
Araştırma ekibi, balinalardan elde edilen CIRBP proteininin insan hücrelerine aktarıldığında DNA onarımını daha doğru şekilde gerçekleştirdiğini gözlemledi. Deneyler, aynı proteinin meyve sineklerinin yaşam süresini de uzattığını ortaya koydu. Ortaya koyulan bulgu, gelecekte insan ömrünü uzatabilecek tedavilere kapı da aralıyor.
Araştırmacılar, balinanın soğuk Arktik sularında yaşamasının da önemli bir rol oynadığını düşünüyor. Düşük sıcaklıklarda CIRBP seviyesinin arttığı tespit edildi. Bu durum, balinaların hücresel onarım kapasitesini güçlendiriyor olabilir.
Nature dergisinde yayımlanan çalışma, DNA’nın kendini daha iyi onarmasını sağlayan yeni tedavi yaklaşımlarına ışık tutuyor. Dr. Cagan, “Sonuçlar oldukça ikna edici. Başka laboratuvarlar tarafından da doğrulanırsa, yaşlanma ve kanserle mücadelede devrim yaratabilir” ifadelerini kullandı.
Araştırma ekibi şimdi, CIRBP proteininin veya onu aktive eden ilaçların daha kısa ömürlü memelilerde güvenli bir şekilde DNA onarımını iyileştirip iyileştiremeyeceğini test edecek. Prof. Gorbunova, “Grönland balinaları bu proteinin seviyelerini olağanüstü düzeyde artıracak şekilde evrimleşmiş. Şimdi asıl soru şu: Aynı mekanizmayı insanlarda da güvenli biçimde harekete geçirebilir miyiz?” diyerek çalışmanın geleceğini özetledi.
