Çin’deki bilim insanları, depresyon tedavisinde çığır açabilecek bir yöntem geliştirdi. Kök hücrelerden elde edilen dopamin nöronları farelere nakledildi ve depresyon belirtilerinde büyük ölçüde azalma görüldü. Bu buluş, yıllardır milyonlarca insanın kullandığı antidepresanların yerini alabilecek kalıcı bir çözüm ihtimalini gündeme taşıyor.
Çin Bilim Akademisi ile UniXell Biyoteknoloji’nin ortak çalışmasında, dopamin üreten “A10” adlı özel bir nöron tipi laboratuvarda üretildi. Normalde beynin ödül ve motivasyon merkezinde bulunan bu hücreler, depresyon, şizofreni ve bağımlılık gibi rahatsızlıklarda bozuluyor.
Araştırmacılar, pluripotent kök hücrelerden bu özel nöronları üreterek doğal hücrelerle aynı özellikleri kazandırmayı başardı.
Üretilen nöronlar, stres nedeniyle zevk alma yetisini kaybeden farelerin beynine nakledildi.
Nakil sonrası farelerde ruh halinde belirgin bir düzelme gözlemlendi. Yeni hücreler, bozulmuş dopamin devrelerini onararak motivasyon ve zevk alma duygusunu geri kazandırdı.
Araştırmacılar bu yöntemin, klasik antidepresanların yol açtığı yan etkileri en aza indirebileceğini vurguluyor.
Bu yöntem, yalnızca bozulmuş sinir devrelerini hedef almasıyla öne çıkıyor. Geleneksel antidepresanlar beynin kimyasal dengesini genel olarak değiştirirken, kök hücre nakli yalnızca hasarlı bölgeleri onarıyor. Özellikle depresyonun en dirençli belirtilerinden biri olan anhedoniye (zevksizlik) kalıcı bir çözüm sunabileceği belirtiliyor.
Araştırmanın sonuçları şimdilik sadece fareler üzerinde gözlemlendi. İnsanlarda aynı etkinin görülüp görülmeyeceği ilerleyen dönemde yapılacak klinik çalışmalarla ortaya çıkacak. Ancak bu gelişme, kök hücre tabanlı tedavilerin yalnızca fiziksel hastalıklarda değil, psikiyatrik rahatsızlıklarda da umut vadettiğini güçlü biçimde ortaya koyuyor.
Henüz deneysel aşamada olan bu tedavi, gelecekte depresyon tedavisinde devrim niteliğinde bir alternatif haline gelebilir. Bilim insanları, kök hücre tabanlı yaklaşımların psikiyatri alanında yeni bir çağ başlatabileceğini ifade ediyor.
