Benzer bir modeli daha önce Google ve Perplexity AI da uygulamıştı. Perplexity, Hindistan’ın en büyük ikinci mobil operatörü Airtel ile; Google ise ülkenin telekom devi Reliance Jio ile anlaşarak, kullanıcılarına aylık veri paketleri içinde ücretsiz ya da indirimli yapay zeka araçları sunmuştu.
Uzmanlar bu uygulamaların cömertlikten değil, uzun vadeli stratejik bir yatırım planının parçası olduğuna dikkat çekiyor. Counterpoint Research analisti Tarun Pathak, “Amaç, Hintlileri üretken yapay zekâya alıştırmak, sonra ücretlendirmek” diyor.
Pathak’a göre Hindistan’ın en büyük avantajı, geniş ölçekli ve genç kullanıcı tabanı. Yaklaşık 900 milyon internet kullanıcısı bulunan ülkede, kullanıcıların büyük kısmı 24 yaşın altında ve mobil cihazlar üzerinden dijital dünyayla etkileşim kuruyor. Bu da yapay zeka şirketlerine devasa bir test ve büyüme alanı sağlıyor.
Hindistan’ın ucuz mobil veri fiyatları ve açık dijital pazarı da bu girişimleri teşvik eden faktörlerden biri. Çin gibi kalabalık dijital pazarlarda sıkı teknoloji düzenlemeleri nedeniyle yabancı şirketlerin erişimi kısıtlanırken, Hindistan teknolojiye daha açık bir ortam sunuyor.
Ancak uzmanlar, ücretsiz hizmetlerin kullanıcı verilerinin gizliliği açısından bazı riskler doğurabileceğine dikkat çekiyor. Teknoloji analisti Prasanto K. Roy, “Çoğu kullanıcı kolaylık uğruna verilerini paylaşmaktan çekinmiyor. Yetkililer, bu durumu yönetmek için daha güçlü bir düzenleme çerçevesi oluşturmalı.” diyor.
Euronews’te yer alan habere göre; Hindistan’da şu anda yapay zekayı doğrudan düzenleyen bir yasa bulunmuyor. Yaklaşık iki yıldır gündemde olan Dijital Kişisel Veri Koruma Yasası (DPDP) henüz yürürlüğe girmedi. Yasayla birlikte kişisel verilere yönelik genel güvenceler sağlanması bekleniyor, ancak yapay zeka sistemleri ve algoritmik hesap verebilirlik gibi konular kapsam dışında kalıyor.
Ernst & Young danışmanı Mahesh Makhija’ya göre yasa yürürlüğe girerse, Hindistan dijital gizlilik açısından dünyanın en ileri düzenlemelerine sahip ülkelerden biri olabilir. Ancak şimdilik esnek yasal ortam, OpenAI ve Google gibi şirketlerin telekom paketlerine ücretsiz yapay zeka araçları entegre etmesine olanak tanıyor. Bu tür bir yaklaşım, sıkı veri koruma yasalarına sahip AB ya da Güney Kore gibi ülkelerde çok daha zor.
Uzmanlar, bu ücretsiz dönemin Hindistan’ın daha önce ucuz internet kampanyalarıyla milyonlarca yeni kullanıcıyı internete kazandırdığı döneme benzediğini belirtiyor. Üretken yapay zekâ hizmetlerinin, yüksek ücretlendirmeden uzak; düşük maliyetli ve geniş erişimli bir modele evrileceği düşünülüyor. Hindistan gibi dev pazarlarda, ücretsiz kullanıcıların küçük bir yüzdesi bile ödeme yapan aboneye dönüşse, bu şirketler için büyük bir gelir anlamına geliyor.
