Türkiye Ekonomisinin 2024 İkinci Çeyrek Büyümesi
Türkiye ekonomisi, 2024 yılının ikinci çeyreğinde önceki çeyreğe göre %0,1'lik mevsimsel artışla %2,5 oranında büyüdü. 2024'ün ilk çeyrek büyümesi %5,3 olarak revize edildi ve yılın ilk yarısı için büyüme %3,8 olarak gerçekleşti.
2023'ün GSYH verileri de yukarı yönlü güncellendi ve reel büyüme %5,1 olarak gerçekleşti. Bu artışla milli gelir 1,1 trilyon doları aştı ve kişi başına gelir 2.584 dolar artarak 13.243 dolara yükseldi ve Orta Vadeli Program hedefinin üzerine çıktı.
2024'ün ikinci çeyrek büyümesinde, sıkı para ve maliye politikalarının gecikmeli etkileri ile birlikte sanayi üretiminde ve ihracatta görülen zayıflama etkili oldu.
Enflasyonla mücadele kapsamında alınan önlemlerle makroekonomik dengelenme devam ediyor. Net ihracatın büyümeye katkısı ithalattaki yavaşlamaya bağlı olarak 1,3 puan oldu.
Son dönemdeki politikalarla cari açık hızla düşüyor. Ağustos ayı geçici dış ticaret verilerine göre, ihracat %2,4 artarak 22,1 milyar dolara ulaştı. İthalat ise %10,8 azalışla 27 milyar dolar oldu. İhracatın yıllık değeri 262 milyar dolara yükseldi. Mayıs 2023'te 122,2 milyar dolar olan dış ticaret açığı, Ağustos 2024 itibarıyla 78,6 milyar dolara geriledi. Açıktaki düşüşle birlikte cari açığın da daralması bekleniyor.
Harcamalar yönünden, ikinci çeyrekte özel tüketim ve kamu tüketimi sırasıyla %1,6 ve %0,7 arttı. Toplam tüketim harcamaları bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,5 yükseldi.
Tüketim harcamalarındaki artışın yavaşlaması, talepteki dengelenmeye işaret ediyor. Sabit sermaye yatırımları %0,5 artarken, yurt içi talebin büyümeye katkısı 1,2'ye geriledi.
Üretim sektörlerinde de iktisadi faaliyetteki dengelenme belirginleşiyor. Hizmetler %2,5, tarım %3,7 büyürken, sanayide takvim ve köprü günlerinin etkisiyle %1,8 daralma görüldü.
Siyasi istikrar ve öngörülebilirlik sayesinde büyüme performansı 16 çeyrektir devam ediyor ve depremin olumsuz etkileri hızlıca giderildi.
Önümüzdeki dönemde makroekonomik istikrarı güçlendirmeye yönelik adımlar kararlılıkla devam edecek. Talepteki dengelenmenin devam etmesiyle talebin enflasyonu düşürücü etkisi sürecek.
Sürekli büyüme için fiyat istikrarı sağlanacak ve böylece üretim, tüketim ve yatırım kararları sağlıklı bir şekilde alınacak. Büyümeyi, özel tüketimin daha az arttığı, yatırımların yüksek arttığı bir yapıda gerçekleştirerek tüketim ekonomisinden üretim ekonomisine geçişe devam edilecek.
Kalıcı fiyat istikrarı ve sürdürülebilir büyümeyle vatandaşların refahını artıracak politikalar uygulanacak. Güncellenmiş Orta Vadeli Program (2025-2027), yol haritasını yakın zamanda kamuoyuyla paylaşılacak.
Büyümede dengelenme süreci devam ediyor.
