Türkiye Yapay Zeka Platformu Eşbaşkanı ve İstanbul Teknik Üniversitesi Veri Bilimi ve Analitiği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Altan Çakır, Türkiye’de yapay zekanın iş gücüne etkilerine dair önemli veriler paylaştı. Ege Genç İş İnsanları Derneği (EGİAD) ve Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ESİAD) iş birliğiyle İzQ İnovasyon Merkezi’nde düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi’nde konuşan Çakır, hem Türkiye’nin yol haritasını hem de güncel araştırma sonuçlarını aktardı.
Çakır, Google’ın talebi üzerine, Goldman Sachs metodolojisi ve TÜİK verileri temel alınarak yapılan çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye’de yaklaşık 31 milyon çalışanın yüzde 55’inin yapay zekadan doğrudan etkileneceğini belirtti. Bu etkilenmenin işini kaybetmek anlamına gelmediğini vurgulayan Çakır, bu kişilerin ya işlerini ileriye taşıyacaklarını ya da teknolojiye ayak uyduramazlarsa geri kalacaklarını ifade etti.
Çalışmada, toplam çalışanların yüzde 4’ünün ise mesleklerini tamamen değiştirmek durumunda kalabileceği öngörüldü. Bu oran, yaklaşık 800 ila 900 bin kişiye denk geliyor. Ancak Türkiye’de her yıl ortalama 1 milyon kişilik iş gücü hareketliliği yaşandığı düşünüldüğünde, bu dönüşümün yüksek bir risk teşkil etmeyeceği belirtildi.
Çakır’ın açıklamalarına göre, çalışanların yüzde 41’lik kısmı yani yaklaşık 10 milyon kişi, kısa vadede yapay zekadan etkilenmeyecek. Özellikle hasta bakıcılığı gibi insan odaklı mesleklerde kayıp beklenmezken, büro asistanlığı, veri analistliği ve yazılım mühendisliği gibi teknolojiyle yakın ilişkili meslek gruplarında ciddi dönüşümler yaşanıyor.
Yapay zekanın yaygın biçimde benimsenmesi durumunda, Türkiye ekonomisine 10 yıl içinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya yüzde 5 oranında katkı sunabileceği öngörülüyor. Çakır, bu süreçte otomasyonun iş gücü yapısında dönüşüm yaratacağını fakat bu dönüşümün kademeli olacağını, işsizlik oranlarında ani artışlar beklenmediğini söyledi.
Yapay zekadan en çok etkilenecek 17 milyonluk çalışan grubunun 6 milyonunun kadın, 11 milyonunun ise erkek olduğunu belirten Çakır, bu kişilerin yeni teknolojilere adapte olmasının kritik önemde olduğunu vurguladı.
Gençlere yönelik mesajında uygulama odaklı öğrenmenin önemini dile getiren Çakır, “Bu teknoloji artık bilimsel olgunluğa ulaştı. Şimdi sıra uygulamada. Gençlerin ya akademik alanda derinleşmeleri ya da iş dünyasında 1-2 yıl deneyim kazanmaları gerek. Hemen bir girişim kurmak yerine önce üretimin içinde deneyim kazanıp problemleri görmeleri daha sağlıklı olur,” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de şu anda 450’ye yakın yatırım fonunun bulunduğunu belirten Çakır, asıl ihtiyacın paradan çok, bu işe gönül verecek gençlerin bir araya gelmesi olduğunu söyledi. Ayrıca yapay zeka alanında eğitim veren bölümler ilk mezunlarını bu yıl verirken, son iki yılda açılan yaklaşık 50 bölümle birlikte ekosistemin önümüzdeki birkaç yıl içinde ivme kazanacağı da aktarıldı.
Çakır, kentlerin kendi potansiyelleri doğrultusunda yapay zeka stratejileri geliştirmesi gerektiğini vurguladı. İstanbul’un finans ve iş dünyası, Ankara’nın savunma sanayii, İzmir’in ise sağlık teknolojileri ve lojistik alanlarında öne çıkabileceğini ifade etti.
EGİAD Başkanı Kaan Özhelvacı, Türkiye’nin yapay zeka alanında geride kalma lüksünün olmadığını belirterek, “İzmir’de bir yapay zeka ekosistemi kurmak istiyoruz. Şu anda Yapay Zeka Merkezi için çalışmalarımız sürüyor. Akdeniz bölgesinde İzmir’in bu konuda öncü olmasını hedefliyoruz,” dedi.
ESİAD Başkanı Sibel Zorlu da yapay zekanın Türk şirketleri için önemli fırsatlar sunduğunu belirterek, dönüşüm sürecinde firmalara destek olduklarını ifade etti. Zorlu, “İzmir’de bir vizyon var. Kamu, özel sektör ve üniversitelerin bu dönüşümün bir parçası olduğunu görmek umut verici,” diye konuştu.
