Termometrelerdeki yükselişle birlikte nefes almanın bile zorlaştığı şu günlerde, sıcak havanın fiziksel konforun yanında ruh sağlığını da tehdit ettiği belirtiliyor. Uzman Klinik Psikolog Merve Öz, sıcaklığın üretkenliği ve basit görevlerdeki performansı etkileyebildiğini, hatta aşırı sıcakta karar verme sürecinin bile bozulabileceğini söylüyor.
“Sıcak hava ruhsal durumu hem direkt hem dolaylı etkiliyor” diyen Öz, sıcaklık değişiminin ruh sağlığı üzerindeki etkilerinin cinsiyet, yaş ve sosyoekonomik duruma göre farklılık gösterebileceğini vurguluyor. Yüksek sıcaklık; depresyon, şizofreni gibi zihinsel bozuklukların yanı sıra madde bağımlılığı gibi sorunları da doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyebiliyor. Uyku bozukluğu, halsizlik, tahammülsüzlük, isteksizlik ve genel yorgunluk da sık görülen belirtiler arasında.
“Uykusuzluk tahammül seviyesini düşürüyor” başlıklı bölümde Öz, sıcak havaların uyku kalitesini ve süresini olumsuz etkilediğini, bu durumun da iş verimini ve yaşam kalitesini düşürdüğünü, tahammül seviyesini azaltıp öfke kontrolünü zorlaştırdığını ifade ediyor. Özellikle bipolar bozukluğu olanlarda uykusuzluğun mani dönemini tetikleyebileceği konusunda uyarıyor.
Yüksek sıcaklıkların kalp ritmini artırarak bunaltı ve baygınlık hissine yol açabileceğini belirten Öz, panik bozukluğu olan kişilerin bu fiziksel belirtileri panik atak sanabileceğine dikkat çekiyor ve bu durumda belirtilerin sıcaktan kaynaklanabileceğini hatırlatarak sakinleşmeyi öneriniyor. Depresyon hastalarında zaten var olan isteksizliğin sıcak havalarda daha da artabileceğini, sıcaklığın depresyonun şiddetini artırabileceğini belirtiyor.
“Öfkenizi kontrol edebilirsiniz” başlığı altında, yüksek sıcaklıkların dikkat dağınıklığına ve öfke kontrolü zayıflığına yol açtığını, sıcak havalarda öfke patlamalarının daha sık görülebileceğini belirten Öz, öfke kontrolü için bazı öneriler sunuyor: Öfkenin farkına varmak, öfkeyle hareket etmeden önce düşünmek, öfkenin nedenini ve nereye yansıdığını sorgulamak, derin nefes almak, rahatlatıcı yerleri hayal etmek, kafein tüketimini sınırlandırmak, uyku düzenine dikkat etmek, düzenli egzersiz yapmak, yoga ve meditasyon uygulamak.
Özellikle altta yatan psikolojik rahatsızlığı olanlar için faydalı olabilecek önerileri ise şöyle sıralıyor:
