Son yıllarda tüm dünyada ve ülkemizde meme kanseri vakalarında artış olduğunu belirten Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Emin Güneş, Türkiye’de her yıl 20 bin kadına meme kanseri tanısı konulduğunu söyledi.
Daha önce 50 yaş ve sonrasında görülürken meme kanserinin artık günümüz koşullarında çok daha genç yaşlara indiğini kaydeden Prof. Dr. Güneş, “Sağlık Bakanlığı verilerine göre, her yıl 20 binin üzerinde, dünyada da 2 milyonun üzerinde yeni vaka var. Artık her 8 kadından biri hayatının bir döneminde meme kanserine yakalanacak deniyor. Dünyada en fazla görülen kanserler; akciğer, meme ve kolorektal denilen kalın bağırsak kanseridir; ancak örneğin 2020 yılında meme kanseri, akciğer kanserini geçmişti. Gittikçe artış gösteren bir kanser türü; ancak meme kanseri aynı zamanda erken tanıda tedavisi mümkün olan bir hastalık” dedi.
Meme kanserinin yaklaşık yüzde 10’unun kalıtsal olduğunu ifade eden Prof. Dr. Güneş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bunun dışında meme kanserine sebep olan birtakım risk faktörleri var. En önemli risk faktörü kadın olmak. Erken yaşta adet, geç menopoz, hiç doğum yapmamak, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, uzun süre doğum kontrol hapı kullanmak, menopoz sonrası hormon replasman tedavisi dediğimiz hormon ilaçlarını 10 yıl ve daha uzun süre kullanmak ve ailede meme kanseri olması önemli risk faktörleridir. Bir de çevresel faktörler var; radyasyona maruz kalmak, tarımsal ilaçlar, pestisitler, kötü beslenme, hareketsizlik, obezite, alkol kullanmak meme kanserine sebep olan diğer faktörlerdir.”
Meme kanserinde evrenin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Emin Güneş, “Kadın ölümlerinin yüzde 15’i meme kanserinden. Bu ciddi bir oran. Bu anlamda erken tanı gerçekten çok önemlidir. Meme kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi başarısı çok yüksek. Başarı oranı yüzde 98-99. Erken tanı da meme kanseri normal bir hastalık olarak adlandırılıyor. Vakalarda bu kadar artış hızı var ama erken tanısı da bu kadar kolay bir kanser” dedi.
Ailesinde meme kanseri olmayan kişilerin de meme kanseri açısından risk altında bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Güneş, “‘Ailemde kanser yok, ben kanser olmam’ diye bir şey yok; çünkü meme kanserinin sadece yüzde 10’u kalıtsal. Çevresel faktörler, kanserojen maddeler, beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik hücresel DNA’nızda mutasyonlara sebep oluyor. Böylece ailenizde kanser olmasa bile siz meme kanserine yakalanabilirsiniz.”
Prof. Dr. Mehmet Emin Güneş, meme kanserinin erkeklerde de görüldüğünü kaydederek, “Her 100 meme kanserine karşı 1 erkekte meme kanseri görülüyor. Tıpkı kadınlarda olduğu gibi ele gelen kitle şikayetiyle bize başvuruyorlar. Erkeklerde meme kanseri daha agresif seyirli olabiliyor” diye konuştu.
– Memede veya koltukaltında ele gelen kitle
– Meme başında çekilme
– Meme başında akıntı (kanlı akıntı çok önemli)
– Memede asimetri
– Memede kapanmayan yaralar
Erken tanı için önerilerde bulunan Prof. Dr. Güneş, “20 yaşından sonra her ay kendi kendine meme muayenesi yapılmalı, kendinize ayıracağınız 5 dakika size yıllar olarak geri dönecektir. ‘Yaşım genç, bende meme kanseri olmaz’ demeyin. Maalesef kanser her yaşta, hücrenin olduğu her yerde görülebilen bir durum. 40 yaşına kadar yıllık ultrason ve hekim muayenesi, 40 yaşından sonra da mamografi öneriyoruz. Bazı kişilerde ‘Mamografi kanser yapıyor’ endişesi hakim ama mamografi kanser yapmıyor. 50 sene boyunca mamografiden aldığınız radyasyon oranı 20 ile 50 mSv arasında; ancak siz uzun bir uçak yolculuğunda bunu alıyorsunuz. Günlük yaşantınızda 3 ayda bu kadar radyasyona maruz kalıyorsunuz. Literatürde mamografi kaynaklı meme kanseri yok. Bu sebeple mamografiden kaçmayalım” dedi.
Meme kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi başarı oranlarının da arttığını söyleyen Prof. Dr. Güneş, “Erken teşhis hayat kurtarır diyoruz. Siz kanserden korkmayın, kanser sizden korksun. Bunu söylerken erken tanıya güveniyoruz. Şanslıyız çünkü erken tanı koydurucu tarama metodlarına sahibiz. Erken tanı için ise lütfen hekiminize gidin, kendi kendinize meme muayenenizi yapın, ultrason ve mamografiden kaçmayın. Kansere yakalanan hastalarımız ‘ben kanser oldum, içime kapandım’ diye düşünmesin. O ana kadar hayatınızı nasıl idame ettirdiyseniz o şekilde devam edin. Hayattan kopmayın, rutin işlerinizi aksatmayın, hevesinizi yarına ertelemeyin ve yapmak istediklerinizi yapın. Bunlar da sizi her zaman güçlü kılacak.”
