ABD basını, İran ve ABD’nin gelecek hafta Oslo’da nükleer müzakerelerini yeniden başlatacağını bildirdi. Axios’a göre, bu görüşme henüz resmi olarak doğrulanmadı ve bir tarih belirlenmedi. Görüşmede, daha önceki görüşmelerde olduğu gibi, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un bir araya gelmesi bekleniyor.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) ve Koruma Anlaşması’na bağlılığını sürdürdüğünü açıkladı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğinin, güvenlik gerekçeleriyle İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi aracılığıyla yürütüleceğini belirtti. Erakçi, Almanya’nın İran’ın IAEA ile iş birliğini askıya alma kararına yönelik eleştirilerine ve İran’ın NPT’den çekildiğine dair haberlere sert bir şekilde yanıt verdi. Sosyal medyada yaptığı paylaşımda, İran’ın NPT’den ayrıldığına dair haberleri “yalan haber” olarak nitelendirdi.
Yeni yasaya göre, IAEA ile iş birliği, İsrail ve ABD’nin nükleer tesislere yönelik saldırılarına yanıt olarak, güvenlik ve emniyet gerekçeleriyle İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından yürütülecek. Erakçi, Almanya’nın İsrail’in İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırılarını açıkça desteklediğini ve ABD’nin benzer saldırılarını da destekleyerek İran’dan “sıfır zenginleştirme” talebinde bulunduğunu, böylece Nükleer Anlaşma’daki taahhütlerinden açıkça vazgeçtiğini belirtti. Almanya’nın İran’a karşı düşmanca tutum sergilediğini ve bu tutumun İran halkı için yıkıcı bir mesaj gönderdiğini vurguladı. Gazze’deki soykırıma desteği ve Saddam Hüseyin’e kimyasal silah yapımı için malzeme sağlamasından dolayı da Almanya’ya karşı İran’da rahatsızlık olduğunu dile getirdi.
Almanya Dışişleri Bakanlığı ise İran’ın IAEA ile iş birliğini askıya alma kararını son derece olumsuz bir mesaj olarak değerlendirdi ve bu kararın uluslararası denetimi ortadan kaldıracağını belirtti.
İran Meclisi, 25 Haziran’da nükleer tesislerin ve bilim insanlarının güvenliği sağlanana kadar IAEA ile iş birliğinin askıya alınmasını öngören yasa tasarısını onayladı. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da bu yasayı onaylayarak ilgili kurumlara kararın uygulanması talimatını verdi.
İran ve ABD arasında Maskat ve Roma’da beş tur nükleer görüşme gerçekleştirildi. Uranyum zenginleştirme konusu, iki ülke arasındaki temel anlaşmazlık noktası olmaya devam ediyor. İran, yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını kısıtlamaya hazır olduğunu belirtirken, ABD İran’dan uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ediyor. ABD’nin bu talebi nedeniyle bir süre durdurulan görüşmelerin 15 Haziran’da Umman’da yeniden başlaması planlanmıştı ancak İsrail’in saldırısı nedeniyle görüşmeler gerçekleşmedi.
