İtalya’da uzun süredir uygulanan bu model, terk edilmiş yerleşimleri yeniden hayata döndürmeyi amaçlıyor. Proje kapsamında bazı evler neredeyse bir ekmek parasına denk gelen sembolik bedellerle satışa çıkarılıyor. Satış fiyatı düşük olsa da, alıcıların belirli süre içinde restorasyon yapma zorunluluğu bulunuyor.
YILLARDIR UYGULANAN “1 EUROYA EV” PROJELERİ
İtalya’nın farklı bölgelerinde yıllardır sürdürülen “1 euroya ev” projeleri, ilk kez hayata geçirildiğinde dünya genelinde büyük yankı uyandırmıştı. Amaç, nüfusu hızla azalan köy ve kasabalardaki atıl yapı stokunu değerlendirmek ve yerleşimleri yeniden cazip hale getirmekti. Zamanla bu projeler, özellikle yurt dışından gelen alıcıların ilgisiyle küresel ölçekte tanınır hale geldi.
SİCİLYA’DA DİKKAT ÇEKEN ÖRNEK
Bu projelerin en bilinen adreslerinden biri Sicilya’daki Sambuca di Sicilia oldu. Kasaba, 2019 yılında harap durumdaki evleri sembolik fiyatlarla satışa sunarak uluslararası basında geniş yer buldu. İlk etapta 1 eurodan başlayan satışlar, kısa sürede yoğun talep gördü ve kasaba özellikle ABD’den gelen alıcıların uğrak noktası haline geldi.
YABANCI İLGİSİYLE BAŞLAYAN SÜREÇ DEĞİŞTİ
Başlangıçta yabancı yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiği Sambuca’da tablo zamanla değişti. Son yıllarda yapılan satışlarda alıcı profilinin farklılaştığı görülüyor. Kasım 2024’te düzenlenen son açık artırmada, ev satın alanların büyük bölümünü İtalya ve diğer Avrupa ülkelerinden gelen alıcılar oluşturdu. Yabancı alıcı sayısındaki düşüş, kasabanın artık farklı bir aşamaya geçtiğini ortaya koydu.
GENÇLER VE UZAKTAN ÇALIŞANLAR ÖNE ÇIKIYOR
Son dönemde Sambuca’da ev alanların önemli bir kısmını genç İtalyanlar oluşturuyor. Uzaktan çalışma imkânına sahip profesyoneller ve yaratıcı sektörlerde çalışanlar, kasabayı hem yaşam alanı hem de tatil evi olarak değerlendiriyor. Küçük metrekareli taş evleri satın alıp kapsamlı restorasyon planları yapan yeni sahipler, kasabanın çehresini yavaş yavaş değiştiriyor.
RESTORASYON ŞARTI PROJENİN ANAHTARI
Sembolik fiyatlı ev satışlarının en önemli şartı ise restorasyon zorunluluğu. Alıcıların genellikle üç yıl içinde evleri yenilemesi gerekiyor. Aksi halde belediyeye yatırılan teminat bedelleri geri alınamıyor. Yetkililer, bu kural sayesinde spekülatif alımların önüne geçildiğini ve kasabaların gerçek anlamda canlandığını vurguluyor.
KÜLTÜREL VE DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜM ARACI
Sambuca örneği, bu projelerin yalnızca ucuz ev satışı olmadığını gösteriyor. Sembolik fiyatlarla başlayan süreç, zamanla kültürel, ekonomik ve demografik bir dönüşüm aracına dönüştü. Yabancı ilgiyle başlayan hareketlilik, bugün yerel halkın ve genç nüfusun katılımıyla yeni bir evreye girmiş durumda. Uzmanlara göre benzer projelerin önümüzdeki yıllarda İtalya’nın farklı bölgelerinde de yaygınlaşması bekleniyor.
