Avrupa Birliği’nde dijital ödeme sistemlerinin hızla yaygınlaşmasına yönelik en güçlü karşı adım Slovenya’dan geldi. Ülke, nakit ödeme hakkını doğrudan Anayasa’ya ekleyerek önemli bir adım attı. Dijitalleşmenin artmasıyla birlikte “nakitsiz Avrupa” endişelerinin büyüdüğü bir dönemde alınan karar, kıta genelinde tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
Slovenya Parlamentosu, vatandaşların nakit para ile ödeme yapma hakkını Anayasa’ya ekleyen düzenlemeyi kabul etti. Böylece Slovenya, Macaristan ve Slovakya’nın ardından Avrupa Birliği içinde nakit ödemeyi “temel hak” olarak tanıyan üçüncü ülke oldu.
Anayasa’ya eklenen maddede, “Herkes, yasal düzenlemelere uygun olarak banka işlemlerinde ve diğer hukuki işlemlerde nakit para kullanma hakkına sahiptir” ifadesi yer aldı.
Avrupa Birliği kuralları, işletmelerin 5.000 euroya kadar olan nakit ödemeleri kabul etmek zorunda olduğunu belirtiyor. Ancak üye ülkeler kendi iç hukuklarında nakit kullanımını daha geniş kapsamda koruyabiliyor. Slovenya’nın yaptığı değişiklik, bu hakkı anayasal bir güvenceye dönüştürerek diğer üyelere kıyasla daha ileri bir adım olarak değerlendiriliyor.
Anayasal değişiklik, “We Are Connected” adlı sivil girişimin başlattığı kampanya sonucu gündeme geldi. 2023 yılında toplanan 56 bin imza, değişiklik için gerekli kamuoyu desteğini sağladı.
Avrupa Merkez Bankası verilerine göre Euro Bölgesi’nde yaşayanların yüzde 62’si, nakit ödeme seçeneğini “çok önemli” olarak görüyor. Dijital işlemler artarken bu oran yükselişini sürdürüyor. Slovenya’nın aldığı kararın, nakit kullanımının geleceğine ilişkin Avrupa genelindeki tartışmaları daha da derinleştirmesi bekleniyor.