Euronews’in haberine göre; Referandum, Sosyal Demokrat Parti’nin gençlik örgütü Jeunesse Socialiste’in öncülüğünde gündeme taşındı. “Sosyal ve Mali Açıdan Adil Bir İklim Politikası İçin” başlığıyla sunulan teklif, elde edilecek gelirlerin iklim değişikliğiyle mücadelede kullanılmasını hedefliyor.
Ancak anketler, teklifin kabul edilme ihtimalinin oldukça düşük olduğunu gösteriyor. Son yapılan Tamedia/20 Minuten araştırmasına göre, İsviçrelilerin yüzde 75’i bu öneriye karşı. Bu oran, ekim ayında yüzde 67 olarak ölçülmüştü.
Vergi teklifi, süper zenginlerin yanı sıra küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) sahipleri tarafından da endişeyle karşılanıyor. Swissmem adlı sanayi grubu, verginin aile işletmelerinin devrini zorlaştıracağını ve on binlerce istihdamı riske atacağını savunuyor.
ETH Zürih’te kıdemli araştırmacı olan Isabel Martinez, daha önce benzer bir önerinin 2015 yılında reddedildiğini hatırlatıyor. O dönem yalnızca yüzde 2’lik bir kesimi etkileyecek yüzde 20’lik miras vergisi teklifi, halkın yüzde 71’i tarafından geri çevrilmişti.
Martinez, ayrıca bazı kişilerin verginin federal düzeyde uygulanacak olmasının kantonların vergi özerkliğine zarar vereceği düşüncesiyle karşı çıktığını belirtiyor. Hatta bazı zengin bireylerin, bu tartışma nedeniyle İsviçre’ye taşınma planlarını ertelediği öne sürülüyor.
Verginin, eşitsizliği azaltmaya katkı sağlayabileceği düşünülse de gelir yaratma kapasitesi sınırlı. OECD verilerine göre, 2023’te miras vergileri toplam vergi gelirlerinin yalnızca yüzde 0,41’ini oluşturdu.
İsviçre, iklim kriziyle mücadele ve mali sürdürülebilirlik arasındaki dengeyi kurmakta zorlanıyor. Referandumun sonucu, ülkenin ekonomik ve çevresel geleceği için önemli bir işaret olacak.
