‘Dünya KOAH Günü’ dolayısıyla bir açıklama yapan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, ülkemizde sigara içme sıklığına bağlı olarak KOAH’a rastlama sıklığının arttığına dikkat çekti.
KOAH’ın genellikle sigaraya bağlı olarak geliştiğini ancak sigara içmeyenlerde de görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Özlü, “KOAH, Akciğerde fonksiyon kaybı ile seyreden öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı gibi şikâyetlere yol açan ilerleyici bir Akciğer hastalığıdır. Asıl olarak sigaraya bağlı gelişir, ancak hiç sigara içmeyen kişilerde de KOAH gelişmekte. Burada en büyük sorun, özellikle kırsal alanda odun, kömür, tezek gibi biyoyakıtların tüketilmesi ve bunların dumanına uzun süre maruz kalınması. Kadınlar burada daha çok risk altında oluyor. İş yeri ortamında maruz kalınan bazı tozlar, zararlı gazlar da KOAH’a neden olabilir. Dış atmosfer kirliliğin de soluduğumuz havada bulunan kükürt dioksitler, azot oksitle, ozon gibi gazlar bunların izin verilen sınırların üzerinde olması yani hava kirliliği dediğimiz olayda KOAH’a neden olabilir. Genetik olarak da KOAH’a bir yatkınlık söz konusudur. Eğer ailede KOAH’lı hasta varsa KOAH’a yakalanma riski artıyor. Evde içilen sigaradan dolayı büyüyen bebeklerde de ilerde KOAH gelişme riski çok artıyor” dedi.
Yapılan çalışmalarda neredeyse 4-5 kişiden birinin KOAH olduğunu tespit edildiğini kaydeden Özlü, “Türkiye’de çok yaygın. Genelde yapılan çalışmalarda 40 yaşın üzerinde, neredeyse 4-5 kişiden biri KOAH olduğu saptanmış. Özellikle erkeklerde bu oran böyle. Kadınlarda bir miktar daha düşük. Ancak sigara içenlerde ve yaş ilerledikçe bu oran maalesef daha da artıyor. Türkiye’de sigara içme sıklığı fazla olduğu için ona bağlı olarak KOAH’a rastlama sıklığı da artıyor. Özellikle sigaraların yoğun içildiği ülkelerde KOAH’a rastlama olasılığı çok daha yüksek” diye konuştu.
Hastaların bir çoğunun KOAH olduğunu bilmediğini belirten Özlü, “En önemli sorun, KOAH hastalarının birçoğu KOAH olduğunu bilmemesi dolayısıyla KOAH tanısı almamış oluyor. Bu da hastalığın ilerlemesine geri dönüşü olmayan bozuklukların, hasarların akciğerde ilerlemesine yol açıyor. Erken tanı o açıdan önemli. Maalesef hastaların birçoğu kendisinde ortaya çıkan yakınmaları KOAH’a bağlayamıyor. ‘Ben yaşlandım, onun için yokuş çıkarken merdiven çıkarken zorlanıyorum’ diyor. Ya da öksürük, balgam attığı zaman ‘Sigara içiyorum da ondan oldu’ diyor. Onun için doktora gitmiyor bunu önemsemiyor ve tanı konmuyor” dedi.
Özlü, Bu yıl Dünya KOAH Günü’nde asıl tema nefesin daralıyorsa KOAH’ı düşün, KOAH’ı aklına getir. Sen de KOAH olabilirsin? Şeklinde bir slogan benimsendi. Bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Eğer yaşıtlarınıza göre yokuş çıkmakta, merdiven çıkmakta zorlanıyorsanız, eğer her gün öksürüğünüz varsa sürekli balgam çıkartıyorsanız ve sigara da içiyorsanız sizde KOAH olabilirsiniz, bunu aklınıza getirin. Bunun tanısı için bir Göğüs Hastalıkları Uzmanına başvurun. Testleriniz yapılsın, nefes testiniz gerekirse akciğer filminiz çekilsin. KOAH olup olmadığınız ortaya çıksın. Eğer KOAH’ınız varsa da mutlaka onun risk faktörlerine göre gerekli önlemler alınması gerekiyor” uyarısında bulundu.
