Dünyanın en büyük hedge fonu Bridgewater Associates’in kurucusu olan Ray Dalio, Bloomberg’e verdiği röportajda ABD’nin çok boyutlu bir kriz içinde olduğunu belirtti.
ABD’nin çok boyutlu bir ‘savaş’ halinde olduğunu belirten Dalio, “Şu anda savaş halindeyiz. Bu sadece askeri bir savaş değil; para savaşı, teknoloji savaşı, jeopolitik savaşlar ve iç savaşın başka biçimleri” ifadelerini kullandı.
Dalio’ya göre Amerika artık yalnızca dış tehditlerle değil, içerideki uzlaşmaz farklılıklarla da mücadele ediyor. “Artık toplumun farklı kesimleri arasında köprü kurulamıyor. Bu da bir tür iç çatışma ortamı yaratıyor” ifadeleriyle toplumdaki ayrışmanın boyutuna dikkat çekti.
Ray Dalio, bugünkü koşulların 1937-1938 yıllarına benzediğini belirterek tarihten dikkat çekici bir paralellik kurdu:
“O dönemde de borç krizi, gelir eşitsizliği ve yönetim anlayışı üzerine derin bölünmeler vardı. Demokrasi çözülmeye başlamıştı. Bugün de benzer bir tabloyla karşı karşıyayız.”
Milyardere göre ABD’deki toplumsal yapıyı belirleyen beş ana unsur aynı anda baskı altında:
Dalio, özellikle ulusal borç seviyesinin tehlikeli boyutlara ulaştığını vurguladı. ABD’nin federal borcu yaklaşık 38 trilyon dolar, borç/gelir oranı ise yüzde 120 seviyesinde.
Dalio, “Bu gidişat, hükümetin borçlarını çevirebilmesini imkansız hale getirebilir. Faiz yükü arttıkça yeni borçlanma ihtiyacı doğar ve bu da ölüm sarmalına dönüşür” şeklinde uyarıda bulundu. Ona göre bu kısır döngü, finansal istikrarı sarsacak ve ABD’nin ekonomik gücünü zayıflatacak.
Milyarder yatırımcı, zengin-yoksul uçurumunun ve siyasi kutuplaşmanın ülkenin iç dengelerini bozduğunu söyledi:
“Amerika’daki zenginlik ve yönetim biçimi üzerine derin bir kutuplaşma var. Bu durum, demokrasinin işleyişini de tehlike altına sokuyor.”
Dalio, bu çatışmanın artık silahlarla değil de medya, ekonomi ve siyaset üzerinden yürütüldüğünü belirterek, “Bu bir tür sözde iç savaş; cephede değil, ekranlarda ve piyasalarda yaşanıyor” dedi.
Dalio, bu sarsıntının sadece ABD ile sınırlı olmadığını; Çin’in yükselişi ve Batı’nın etkisinin azalmasıyla birlikte küresel güç dengelerinin de değiştiğini savundu:
“Dünyayı şekillendiren tüm güçler şu anda bozuluyor. Amerika, bu dönüşümün en belirgin örneği.”
Dalio’nun uyarıları yalnızca finans çevrelerinde değil; siyaset dünyasında da yankı buldu. Ekonomistler artan borç yükü, gelir eşitsizliği ve toplumsal kutuplaşmanın birleşmesinin ABD’yi ‘tehlikeli bir kırılma noktasına’ götürdüğü konusunda hemfikir.
Dalio, sözlerini şöyle noktaladı:
“Bu yalnızca ekonomik bir kriz değil. Bir uygarlığın kendi içinde yeniden tanımlanma dönemi. Demokrasi, kurumlar ve güven… Hepsi yeniden testten geçiyor.”
