Avrupa Birliği aylardır dondurulmuş Rus varlıklarını kullanarak Ukrayna’ya büyük bir kredi sağlama planına odaklanmış durumda.
Ancak Avrupa’nın ortasında kalan Rus parası, Birlik içinde büyük fikir ayrılıklarına neden oldu.
Plan 140 milyar euroluk bir paket üzerinden ilerliyordu fakat son toplantıda Belçika beklenmeyen bir adım atarak süreci durdurdu.
Belçika’nın endişesi, Rusya’nın savaş sonrası dava açması ya da parasını geri istemesi olasılığı. Bu nedenle diğer üyelere yük paylaşımı konusunda net güvence verilmesini istiyor.
Komisyon ise yüksek maliyetli ortak borçlanma ya da üye ülkelerden doğrudan hibe gibi seçenekler sunuyor ve bu seçeneklerin de ciddi risk taşıdığını kabul ediyor.
Yetkililer dondurulmuş varlıklarla kredi seçeneğinin zorluklarına rağmen en uygulanabilir yol olduğunu sık sık dile getiriyor.
Diğer seçeneklerin AB üzerinde daha büyük mali baskı yaratması bekleniyor. Ekonomistler planın Ukrayna’ya faizsiz ve yalnızca Rusya tazminat öderse geri ödenecek bir kredi sağlayacağına dikkat çekiyor.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen planın Ukrayna’nın savunmasını ayakta tutmak için en etkili yöntem olduğunu söylüyor.
Ancak parayı elinde tutan Belçika’nın ikna edilmesi kolay görünmüyor. Slovakya askeri harcamalar için garanti verilmesine karşı çıkıyor.
Rusya ise varlıkların kredi teminatı olarak kullanılmasını bir çeşit el koyma girişimi olduğunu vurguluyor.
Ukrayna’nın bütçe açığının 2026 ve 2027 için 65 milyar dolar civarında olacağı tahmin ediliyor.
AB yetkilileri Mart ya da Nisan ayına kadar yeni bir fon akışına ihtiyaç duyulacağını söylüyor.
Aralık ortasında yapılacak zirveye kadar bir uzlaşma sağlanamazsa geçici çözümler gündeme gelebilir. Belçika’da bütçe krizi yaşayan hükümetin olası çöküşü hesapları daha da zorlaştırıyor.
Norveç’ten gelebilecek bir garanti katkısı ihtimali tartışılsa da tek başına bu yükü taşımak istemeyeceklerini ifade ediyorlar.
Bu süreç Avrupalı liderleri haftalar sürecek sert pazarlıklara sürüklüyor ve uzlaşma sağlanamazsa büyük riskler masada kalmaya devam ediyor.