Papua Yeni Gine kıyılarında, nesli tükendiği düşünülen nadir bir köpekbalığı türü olan yelken sırtlı köpekbalığı 50 yılı aşkın bir sürenin ardından yeniden kayda geçti.
1970’lerin sonunda yalnızca tek bir örnek üzerinden tanımlanan yelken sırtlı köpekbalığı, bilim dünyası için uzun yıllar gizemini korudu. Ancak 2020 ve 2022 yıllarında yapılan saha araştırmalarında türün 6 yeni bireyi tespit edildi. Bunlar arasında 5 dişi ve kayıt altına alınan ilk erkek örnek bulunuyor.
Yeni bulgular, Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) Madang ilinde yürüttüğü saha araştırmaları sırasında ortaya çıktı. Bilbil köyünden bir balıkçı, Gogol Nehri ağzı yakınlarında 80 metre derinlikte oltayla balık avlarken bu köpekbalıklarını yakaladı. Araştırmacılar, bu kayıtların türün 50 yıl aradan sonra doğrulanan ilk varlığı olduğunu belirtiyor.
Yelken sırtlı köpekbalığının yalnızca Papua Yeni Gine’ye özgü olduğu düşünülüyor. Uzun sırt yüzgeci tabanı gibi bazı fiziksel özellikleri bilinse de türün biyolojisi ve yaşam döngüsü hakkında hala çok az veri bulunuyor. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), kayıt yetersizliği nedeniyle bu türü “yetersiz veri” kategorisinde değerlendiriyor.
Araştırmacılar, bu köpekbalığının yalnızca Astrolabe Körfezi çevresinde sınırlı bir yaşam alanına sahip olabileceğini düşünüyor. Bu durum, “mikro endemizm” olarak tanımlanıyor. Ancak uzmanlar, bölgede balıkçılık faaliyetlerinin artmasının bu nadir tür için ciddi tehdit oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.
Bilim insanları, bu keşfin Papua Yeni Gine’nin zengin biyolojik çeşitliliğine dikkat çektiğini ve derin deniz araştırmalarının önemini bir kez daha ortaya koyduğunu vurguluyor. Daha önce yapılan keşiflerde 6 yeni köpekbalığı ve vatoz türü bulunmuş, ancak G. filewoodi’ye rastlanmamıştı.
