Dünyanın en yaşlı insanlarından biri olarak 117 yaşına kadar yaşayan Maria Branyas’ın olağanüstü uzun ömrünün sır perdesi aralanıyor. Vefatından önce verdiği biyolojik örnekleri inceleyen İspanyol bilim insanları, Branyas’ın kronolojik yaşından çok daha “genç” hücrelere, mükemmel bir kalp sağlığına ve uzun ömürle ilişkili nadir genetik varyantlara sahip olduğunu keşfetti. Ancak en şaşırtıcı bulgu, normalde ölüm riskiyle ilişkilendirilen bir “kusurun” aslında onun en büyük avantajı olabileceğiydi.
Barselona’daki Josep Carreras Lösemi Araştırma Enstitüsü’ndeki bilim insanları, Branyas’ın kan ve tükürük gibi örneklerini analiz etti. Cell Reports Medicine dergisinde yayımlanan sonuçlar, 117 yaşında olmasına rağmen bağışıklık sisteminin ve bağırsak mikrobiyomunun çok daha genç insanlarla benzerlik gösterdiğini ortaya koydu. Ayrıca, “kötü” kolesterolü son derece düşük, “iyi” kolesterolü ise çok yüksekti; bu da mükemmel kalp sağlığını açıklıyordu.
Araştırmanın en çarpıcı sonucu, Branyas’ın kromozomlarını koruyan “telomer” adı verilen kapakçıklarda ortaya çıktı. Bu telomerler, beklenenin aksine oldukça kısaydı ve büyük bir aşınma gösteriyordu. Normalde bu durum, daha yüksek ölüm riskiyle ve yaşlanmayla ilişkilendirilir.
Ancak araştırmacılar, bu “kusurun” Branyas’a bir avantaj sağlamış olabileceğini öne sürüyor: Vücut hücrelerinin ömrünün kısa olması, potansiyel kanserli hücrelerin de çoğalıp yayılmasını ve tümör oluşturmasını engellemiş olabilir.
Bilim insanları, Branyas’ın genetik olarak çok şanslı olduğunu, ancak tek başına genetiğin yeterli olmadığını vurguluyor. Hayatı boyunca zihinsel, sosyal ve fiziksel olarak aktif kalması ve yoğurt açısından zengin bir Akdeniz diyeti uygulaması da bu olağanüstü uzun ve sağlıklı yaşamda önemli bir rol oynamış olabilir.
Bu tek kişilik çalışma genelleme yapmak için yeterli olmasa da, araştırmacılara göre önemli bir gerçeği gösteriyor: “Aşırı ileri yaş ile zayıf sağlık arasında kaçınılmaz bir bağlantı yoktur.” Branyas’ın genomundan elde edilen bulgular, gelecekte sağlıklı yaşlanmayı teşvik edecek ve yaşam süresini uzatacak yeni stratejiler geliştirilmesi için bir umut ışığı sunuyor.
